Giả dụ giai đoạn 2005 - 2007 được xem là “thời điểm vàng” của cách chơi chứng khoán những quỹ đầu tư (QĐT, chủ yếu là quỹ đóng) sở hữu sự có mặt trên thị trường của hàng loạt quỹ thì từ 2008 - 2014, “những người cũ” dường như không huy động được quỹ nào mới. Từ đầu năm 2015, cùng mang sự xuất hiện của 1 số quỹ từ khu vực châu Á, những quỹ đang hiện hữu cũng đã với phổ biến hoạt động đáng đề cập.
Thay vì đầu tư vào cổ phiếu niêm yết, những quỹ đầu tư đang định hướng lại chiến lược đầu tư, quan tâm nhiều hơn vào cổ phiếu doanh nghiệp tư nhân.
Hội nghị đầu tư mở tài khoản chứng khoán của Tập đoàn VinaCapital tổ chức hồi tháng 10 mới đây, cho thấy, trong năm tài chính 2015, khoản đầu tư đạt lợi nhuận cao nhất của Vietnam Opportunity Fund ( VOF ), một trong 3 quỹ dạng đóng do VinaCapital quản lý đang niêm yết trên sàn cổ phần London, thuộc về đầu tư cổ phiếu công ty tư nhân.
Theo đó, lợi nhuận lĩnh vực này đạt 9,9%, cao nhất so với 0,8% của cổ phiếu niêm yết, 4,5% của khách sạn và 4,6% của trái phiếu; trong lúc bất động sản (BĐS) và cổ phần niêm yết ở nước ngoại trừ lần lượt lỗ 10% và 3%.
Đồng thời, cổ phiếu siêu thị tư nhân cũng là khoản sinh lợi tốt nhất của VOF trong vòng 3 năm, 5 năm với mức lợi nhuận bình quân là 24,7% và 20,6% (tỷ lệ này sở hữu cổ phần niêm yết là 15,3% và 9,8%).
nhắc từ lúc có mặt trên thị trường VOF (năm 2005), đầu tư cổ phần tư nhân đã thu về 23 triệu USD lợi nhuận gộp, mang tỷ suất lợi nhuận đạt 2,1 lần đối sở hữu những khoản thoái vốn toàn bộ và 2 lần đối có các khoản thoái vốn một phần.
Cũng từ thời điểm VOF hoạt động đến nay đã tiến hành 18 thương vụ thoái vốn hầu hết, thu về 320 triệu USD mang tỷ suất sinh lợi nội bộ (IRR) đạt 26% và 8 thương vụ thoái vốn 1 phần với IRR đạt 21%. Hiện, VOF còn 8 khoản thoái vốn chưa thực hiện sở hữu giá trị 167 triệu USD.
nhắc về chiến lược đầu tư của VOF trong tương lai, ông Andy Ho - Giám đốc Điều hành VOF cho biết, Quỹ sẽ tập trung thành hai hướng chính.
một là tập trung vào lĩnh vực dùng cho thị trường nội địa mà cụ thể là F&B (thực phẩm và đồ uống) với kỳ vọng đạt hiệu quả thấp vì người sử dụng sẽ hưởng lợi từ lạm phát tốt, khả năng chi tiêu phải chăng hơn.
Đồng thời, gián tiếp đầu tư vào BĐS do lãi suất tiền gửi thấp. Quỹ cũng ưa chuộng tới những lĩnh vực khác như giáo dục, y tế, truyền thông, logistics, vật liệu xây dựng, nông - thủy sản và BĐS nghỉ dưỡng.
Định hướng thứ hai của VOF là tăng các khoản đầu tư cổ phiếu tư nhân và OTC, trong đấy, tiếp tục chọn kiếm và nắm bắt các cơ hội đầu tư chứng khoán tư nhân với giá trị mỗi khoản từ 10 - 40 triệu USD và đầu tư vào 1 số công ty (DN) đầu ngành đang sắm kiếm dân đầu cơ vào chứng khoán thiểu số, không chi phối.
Đại diện VOF cũng đánh giá cao cơ hội từ cổ phiếu nhà hàng nhà nước (DNNN) để tái xây dựng danh mục OTC.
Đây là các khoản đầu tư mà VOF đã từng gặt hái được kết quả khả quan mang Vinamilk, Hóa chất cơ bản Miền Nam hay doanh nghiệp CP Bảo vệ thực vật An Giang (nay là Tập đoàn Lộc Trời).
không chỉ VinaCapital mà phổ biến quỹ mang “thâm niên” ở thị trường Việt Nam như Mekong Capital, Dragon Capital, Saigon Asset Management (SAM), hay thậm chí các quỹ mới như Welkin, AIF (Hong Kong, đầu tư vào nhà hàng Món Huế, Cơm Express...) cũng sở hữu sự quan tâm đặc thù đến cổ phần tư nhân, đặc biệt trong những lĩnh vực F&B, dược phẩm... những ngành chuyên dụng cho cho nhu cầu cần thiết con người.
Như trường hợp của Mekong Capital, siêu thị quản lý quỹ đầu tư chuyên về vốn cổ phiếu chưa niêm yết, sau thành công của những Quỹ Vietnam Azeala Fund, Mekong Enterprise Fund (MEF), Mekong Enterprise Fund II (MEF II), tháng 5/2015 vừa rồi, Mekong Capital đã huy động được quỹ mới Mekong Enterprise Fund III (MEF III) mang quy mô vốn 87,4 triệu USD (đặt mục tiêu huy động tối đa 150 triệu USD).
Mekong Capital là ví như “người cũ” hiếm hoi huy động được quỹ mới đề cập từ sau đợt huy động cuối cộng của SAM vào năm 2007. Theo định hướng, MEF III sẽ tập trung vào những DN tiêu dùng Việt Nam thuộc các lĩnh vực bán lẻ, doanh nghiệp, sản phẩm sử dụng và dịch vụ tiêu dùng.
16 thương vụ thoái vốn của Mekong Capital trong suốt 14 năm tại Việt Nam đã mang đa dạng khoản đầu tư vào cổ phiếu chưa niêm yết thu về lợi nhuận tương đối như Thế Giới Di Động hay Golden Gate (sở hữu và điều hành chuỗi doanh nghiệp Ashima, Kichi-Kichi, Sumo BBQ,...) sở hữu tỷ suất hoàn vốn nội bộ trên 45%.
Về phía SAM, ông Nguyễn Thế Lữ - Giám đốc Điều hành nhà hàng Quản lý Quỹ SAM (hiện đang quản lý hai quỹ niêm yết trên thị trường cổ phiếu Stuttgart, Đức Vietnam Equity Holding - VEH và Vietnam Property Holding), cho biết, sắp tới, SAM sẽ tập trung đầu tư vào 4 lĩnh vực chính là cổ phần tư nhân, F&B, dược phẩm và an ninh (thiết bị thông minh cho nhà ở - smarthome).
Ông Lữ mách nhỏ, tới thời điểm này, SAM đã có ít nhất 3 khoản đầu tư mới, đấy là đầu tư vào DN cung ứng nước mắm Phú Quốc, mang nhãn hàng Red Boat, đầu tư vào hệ thống chế tạo thuốc Mỹ Châu và 1 nhà hàng chế tạo bia Sài Gòn (Sabeco) tại Mỹ.
Lý giải về các khoản đầu tư này, ông Lữ cho rằng, đàm phán Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã kết thúc, trong đấy Việt Nam là nền kinh tế nhỏ nhất trong 12 quốc gia tham gia và Mỹ là thị trường đơn lẻ lớn nhất.
Thương mại giữa Việt Nam và Mỹ đang ngày một gia nâng cao, vậy tại sao chúng tôi ko đầu tư vào những lĩnh vực với tác động cho thương mại hai nước khi TPP với hiệu lực?
Được biết, ngay như thương hiệu nước mắm Red Boat, do Cường Phạm, một Việt kiều Mỹ trở về quê hương Phú Quốc tậu lại các nhà chượp để chế tạo nước mắm.
Song, thương hiệu này chủ yếu phục vụ cho xuất khẩu và đây cũng là nhãn hàng nước mắm duy nhất cung cấp ở Việt Nam được bày bán trong doanh nghiệp ở Mỹ.
Trong khi đó, Mỹ Châu, có gần 27 năm xuất hiện trên thị trường, với hơn chục nhà thuốc tại TP.HCM và là ngành không thể thiếu có người tiêu dung, dù sở hữu hay ko sở hữu khủng hoảng kinh tế.
Thực tế cho thấy, những lĩnh vực như dược phẩm, F&B hay những ngành sẽ được hưởng lợi trực tiếp từ TPP, chẳng hạn như dệt may, đều trong tình trạng “cầu lấn cung”.
Điều này cũng thể hiện qua một số cổ phiếu niêm yết như Vinamilk (VNM), Dược Hậu Giang (DHG), Domesco (DMC), Imexpharm (IMP),... luôn trong tình trạng kín room nước ngoại trừ.
